รู้หรือไม่! ระบบขับถ่ายไม่ดี เป็นสาเหตุหลักของการเกิดสิว ผิวมัน ใบหน้าขาดความสมดุล

“สิว” และ “ผิวมัน” ล้วนเป็นปัญหาใหญ่ที่เรามักจะต้องเผชิญหน้าพร้อม ๆ กันอยู่เสมอ ซึ่งสร้างความรำคาญใจ และลดทอนความมั่นใจให้กับใครหลายคน เป็นผลให้หลาย ๆ คนพยายามจัดการปัญหานี้ให้หมดไป ที่บางคนก็ได้ผลแค่ช่วงระยะเวลาสั้น ๆ ส่วนบางคนก็ไม่เห็นผลเลย มิหนำซ้ำบางคนปัญหากลับลุกลามบานปลายไปเสียยิ่งกว่าตอนแรก เห็นได้ชัดว่าเป็นยากที่การเกิดสิว หรือการมีผิวที่ผลิตน้ำมันมากเกินไปนั้น จะหายขาดได้อย่างง่ายดาย เนื่องจากการแก้ปัญหาสิว ผิวมันในปัจจุบันคงไม่พ้นการกำจัดสิวออกไป หรือการใช้สารเคมีเพื่อควบคุมความมันที่ผิว ซึ่งพวกนั้นเป็นเพียงการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ เมื่อต้นเหตุยังอยู่ อาการเหล่านั้นก็ยังคงกลับมาได้อยู่เสมอ ดังนั้นตัวเราควรจะเรียนรู้ที่ต้นเหตุของการเกิดสิว ผิวมัน และทำการแก้ไขที่จุดนั้นเพื่อเป็นการตัดไฟแต่ต้นลม

โดยต้นเหตุของการเกิดสิว ผิวมันนั้นมีได้หลากหลายสาเหตุ ซึ่งเราควรเริ่มจัดการที่ต้นตอของผิวมันก่อนเป็นอันดับแรก เพราะการมีผิวที่มันเกินไปนั้นก็เป็น 1 ในปัจจัยของการเกิดสิวด้วยเช่นกัน ซึ่งการมีผิวที่มันมากเกินไป เกิดจากการที่ต่อมไขมันใต้ผิวหนังนั้นมีการทำงานมากเกินปกติ ซึ่งมีปัจจัยมาจาก

และเมื่อปัจจัยต่าง ๆ ดังกล่าวกระตุ้นให้ผิวของเราเกิดความมันที่มากเกินไปแล้วนั้น สิ่งที่ตามมาก็คือ “การเกิดสิว” แต่การมีผิวมันนั้นเป็นเพียงแค่ 1 ในสาเหตุของการเกิดสิวเท่านั้น เนื่องจากสาเหตุของการเกิดสิวนั้นก็มีมากมายไม่แพ้สาเหตุของผิวมัน ไม่ว่าจะเป็น

• กรรมพันธุ์
• สภาพอากาศ
• รูขุมขนที่กว้าง
• ผิวขาดความชุ่มชื่น
• ฮอร์โมน

และเมื่อปัจจัยต่าง ๆ ดังกล่าวกระตุ้นให้ผิวของเราเกิดความมันที่มากเกินไปแล้วนั้น สิ่งที่ตามมาก็คือ “การเกิดสิว” แต่การมีผิวมันนั้นเป็นเพียงแค่ 1 ในสาเหตุของการเกิดสิวเท่านั้น เนื่องจากสาเหตุของการเกิดสิวนั้นก็มีมากมายไม่แพ้สาเหตุของผิวมัน ไม่ว่าจะเป็น

• ภาวะการผลิตน้ำมันในผิวที่มากเกินไป (Seborrhea) ซึ่งมาจากปัจจัยข้างต้น
• การมีชั้นผิวก่อตัวหนาผิดปกติ (Hyperkeratosis) หรือการที่ร่างกายของเราไม่สามารถผลัดเซลล์ผิวได้ตามธรรมชาติ เป็นผลให้ชั้นผิวหนังของเรามีความหนาเกินปกติและเกิดการอุดตัน
• ภาวะลำไส้รั่ว (Leaky Gut Syndrome) หรือภาวะที่เซลล์เยื่อบุผนังลำไส้ทำงานผิดปกติ ทำให้เกิดการหลุดรั่วของสารพิษ หรือจุลินทรีย์ตัวร้ายออกไปสร้างการอักเสบที่ผิว ซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดการก่อตัวของสิว
• เกิดการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน หรือการไม่สมดุลกันของฮอร์โมน อย่างการมีปริมาณของฮอร์โมนแอนโดรเจนที่มากเกินไป ซึ่งจะไปกระตุ้นต่อมไขมันใต้ผิวหนังให้ผลิตน้ำมันออกมามากเกินจำเป็น
• ความเครียด ทำให้เกิดการกระตุ้นให้ร่างกายผลิตฮอร์โมนหลากหลายชนิดไม่ว่าจะเป็น คอร์ติโซล แอนโดรเจน นูโรเปปไทด์ เอนโดรฟีน อินซูลิน และไซโตคินส์ ซึ่งทั้งหมดสามารถส่งผลกระทบต่อการทำงานของต่อมไขมันใต้ผิวหนัง ซึ่งทำให้เกิดสิวตามมา
• Microbiome ขาดความสมดุลที่อาจเกิดได้จาก การอักเสบเรื้อรัง ความเครียด การเปลี่ยนแปลงของค่าความเป็นกรด-เบสที่ผิว อาหารการกิน เป็นผลให้มีจำนวนของจุลินทรีย์ร้ายที่มากกว่าจำนวนของจุลินทรีย์ดี และก่อให้เกิดการอักเสบ หรือติดเชื้อจนกลายเป็นสิวได้ง่ายมากขึ้น

ซึ่งเราจะสามารถเห็นได้ว่าปัจจัยต่าง ๆ ของการเกิดสิวและการมีผิวที่มันเกินไปนั้นมีความสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญ เนื่องจากกลไกของการเกิดสิวนั้นมักจะเริ่มจากฮอร์โมนแอนโดรเจนที่จะเข้ามากระตุ้นการผลิตไขมันที่มากเกินจำเป็นของต่อมไขมันใต้ผิวหนัง และเมื่อใต้ผิวหนังของเรามีปริมาณไขมันที่มากเกินไป เหล่าไขมันพวกนั้นจะดักจับกลุ่มเซลล์ผิวเก่าที่ตายแล้วไว้ จนแถวนั้นเป็นแหล่งอาหารชั้นดีของเหล่าจุลินทรีย์ร้าย ซึ่งเป็นไปได้ทั้งจุลินทรีย์ร้ายที่อาศัยอยู่ใน Microbiome ที่ผิว หรือเป็นจุลินทรีย์ร้ายจาก Microbiome ที่ลำไส้ซึ่งรั่วไหลออกมาจาก Microbiome ที่เสียสมดุลจนระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ เป็นผลให้เกิดการอุดตันที่บริเวณนั้น ซึ่งจะตามมาด้วยการอักเสบและเกิดสิวได้ในที่สุด

โดยหากเราสังเกตเห็นจะพบว่า การเกิดสิวนั้นปัญหาหลัก ๆ มาจากการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันที่ก่อให้เกิดการอักเสบ ซึ่งเป็นปฏิกิริยาตอบสนองต่อ “จุลินทรีย์ร้าย” ที่มีปริมาณมากเกินกว่าที่จุลินทรีย์ดี หรือ Probiotics จะสามารถควบคุมได้ไหว โดยเป็นผลมาจาก Microbiome ที่ขาดความสมดุลไป เป็นผลให้คือถ้าหากเราดูแลให้ Microbiome กลับสู่สภาพสมดุลได้ การเกิดสิว หรือการมีผิวมัน รวมไปถึงปัญหาผิวต่าง ๆ อย่างริ้วรอย ความหม่นหมอง ความไม่เรียบเนียน จุดด่างดำต่าง ๆ ก็จะดีขึ้นจนกลายเป็นผิวหน้าที่มีสุขภาพดีในทุกมิติ เพราะเราสามารถจัดการต้นตอของปัญหาได้อย่างหมดจด

แต่ในส่วนของการดูแล Microbiome ให้อยู่ในสภาพที่สมดุลก็ไม่ใช่เรื่องที่ง่าย เนื่องจากเราจะต้องเสริมความแข็งแรงให้กับเหล่าจุลินทรีย์ดี หรือ Probiotics ให้พร้อมต่อสู้กับสิ่งแปลกปลอมต่าง ๆ ในร่างกายของเราผ่านการรับประทานอาหารดี ๆ ที่อุดมไปด้วย “Prebiotics” ซึ่งก็คืออาหารของ Probiotics ที่คนเราไม่สามารถนำไปใช้งานได้อย่าง Fructooligosaccharides ซึ่งจะเป็นตัวเสริมให้ระบบย่อยอาหารหรือการขับถ่ายของเรานั้นสามารถทำงานได้เป็นปกติ นำมาสู่ Microbiome ที่สมดุล เนื่องจาก Microbiome ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดนั้นอยู่ในส่วนของลำไส้ เป็นผลให้การมีลำไส้หรือระบบย่อยอาหารที่ไม่ดีนั้นส่งผลให้เกิดสิว ผิวมันตามมาได้ นอกจากนี้แล้วลำไส้ยังเป็นบริเวณที่สำคัญต่อการดูดซึมสารอาหารต่าง ๆ การควบคุมการผลิตไขมัน และการกำจัดสารพิษในร่างกาย เป็นผลให้การทำงานไม่สมบูรณ์นั้นจะก่อให้เกิดการผลิตไขมันมากเกินไป และเกิดภาวะ “Re-absorb” หรือการดูดสารพิษกลับคืนสู่ร่างกาย โดยสารพิษเหล่านั้นก็จะกระตุ้นให้เกิดสิวต่อไปในอนาคต

นอกจากการบำรุงลำไส้ และสร้างสมดุลของ Microbiome เพื่อแก้ปัญหาที่ต้นตอด้านการอักเสบของผิวแล้วนั้น เราก็ควรจะเสริมการบำรุงที่สามารถช่วยตัดต้นตอของปัญหาผิวมันอย่างการรับประทานสังกะสี (Zinc) ซึ่งเป็นสารยับยั้งเอนไซม์ 5-alpha reductase ซึ่งจะเปลี่ยนฮอร์โมนแอนโดรเจนชนิดเทสโทสเตอโรนไปเป็นฮอร์โมนไดไฮโดรเทสโทสเตอโรน ที่กระตุ้นให้เกิดผิวมัน รวมถึง Zinc ยังมีคุณสมบัติลดการอักเสบ และสามารถฆ่าจุลินทรีย์ร้ายที่ก่อให้เกิดสิวได้อีกด้วย เรียกได้ว่าถ้าหากเสริม Microbiome ด้วยการรับประทาน Prebiotics ร่วมกับ Zinc แล้วละก็ผิวหน้าจะห่างไกลความมันและสิวแน่นอน

แต่ผิวที่สุขภาพดีนั้นไม่ใช่เพียงแค่ผิวที่ไร้มัน ไร้สิว แต่ต้องเป็นผิวที่ดูอ่อนเยาว์ ไร้ริ้วรอย มีความชุ่มชื้น อิ่มน้ำ โกลว์ใส เนียนนุ่ม น่าสัมผัส เป็นผลให้นอกจาก Prebiotics กับ Zinc แล้ว ก็ควรรับประทาน “Collagen” เสริมเข้าไปอีกแรงหนึ่ง เพื่อให้ทั้งผิวกับลำไส้ดีและแข็งแรงได้แบบครบวงจร

ข้อมูลอ้างอิง

1. Anamaria Jović, et al. (2017). The Impact of Pyschological Stress on Acne. Acta Dermatovenerologica Croatica 25(2):1133-141.
2. Shinjita Das, et al. (2014). Recent advances in acne pathogenesis: implications for therapy. American Journal of Clinical Dermatology 15(6):479-88. DOI: 10.1007/s40257-014-0099-z.
3. Claire Beylot. (2002). Mechanisms and causes of acne. Rev Prat 15;52(8):828-30.
4. Uta Jappe. (2003). Pathological Mechanisms of Acne with Special Emphasis on Propionibacterium acnes and Related Therapy. Acta Dermato-Venereologica 83:241–248.
5. Paetzold B, et al. (2019). Skin microbiome modulation induced by probiotic solutions. Microbiome 7(95):1-9. DOI:10.1186/s40168-019-0709-3
6. Grice EA, et al. (2011). The skin microbiome. Nature Reviews Microbiology 9:244–253. DOI: 10.1038/nrmicro2537
7. Porubsky CF, et al. (2017). The role of probiotics in acne and rosacea. DOI:10.5772/intechopen.79044
8. Kyung-Ah Kim, et al. (2015). A prebiotic fiber increases the formation and subsequent absorption of compound K following oral administration of ginseng in rats. Journal of Ginseng Research 39(2):183-187. DOI:10.1016/j.jgr.2014.11.002
9. Mary-Margaret Kober, et al. (2015). The effect of probiotics on immune regulation, acne, and photoaging. International Journal of Women's Dermatology 1(2): 85-89. DOI: 10.1016/j.ijwd.2015.02.001
10. Stewart A, et al. (2017). Alterations in Intestinal Permeability: The Role of the "Leaky Gut" in Health and Disease. Journal of Equine Veterinary Science 52:10-22
11. Iman Salem, et al. (2018). The Gut Microbiome as a Major Regulator of the Gut-Skin Axis. Frontiers in Microbiology 9(1459). DOI: 10.3389/fmicb.2018.01459
12. Micha Isson, et al. (1997). Effects of oral zinc and vitamin A in acne. Archives of Dermatological Research 113(1);31-6.
13. L Hillström, et al. (1997). Comparison of oral treatment with zinc suffate and placebo in acne vulgaris. British Journal of Dermatology 97:679-84
14. D Stamatiadis, et al. (1988). Inhibition of 5 alpha-reductase activity in human skin by zinc and azelaic acid. British Journal of Dermatology 119(5):627-32. DOI: 10.1111/j.1365-2133.1988.tb03474.x.
15. Alan Leake, et al. (1984). The effect of zinc on the 5α-reduction of testosterone by the hyperplastic human prostate gland. Journal of Steroid Biochemistry 20(2): 651-655. DOI: 10.1016/0022-4731(84)90138-9.
16. Natalie Olsen. 2017. Fructooligosaccharides. [Internet]. accessible from: https://www.healthline.com/health/fructooligosaccharide