เจาะลึกการเดินทางของแคลเซียม ดูดซึมที่ไหน? ยังไง? ไขปัญหากินแคลเซียมทุกวันแต่ทำไมกระดูกยังพรุนเหมือนเดิม!

             แคลเซียมเป็นองค์ประกอบที่สำคัญต่อร่างกายที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูกและฟัน รวมไปถึงมีความจำเป็นต่อการทำงานของหัวใจ กล้ามเนื้อ และสมองอีกด้วย ดังนั้นการขาดแคลเซียมไปนั้นคงไม่ดีเท่าไหร่ ทำให้หลาย ๆ คนหันมากินอาหารเสริมกลุ่มแคลเซียมกันมากขึ้น

ซึ่งหลาย ๆ คนคงประสบปัญหากับการกินแคลเซียมที่รู้สึกว่ากินเท่าไหร่ก็ยังไม่ได้ผล คนที่มีอาการกระดูกพรุนก็ยังพรุนเหมือนเดิม คนที่ฟันโยกก็ยังโยกเหมือนเดิม แล้วทีนี้ต้องทำยังไง?

ก่อนอื่นเลยคือคุณจะต้องเข้าใจการเดินทางของแคลเซียมก่อนว่าหลังจากที่คุณกินเข้าไปนั้นแคลเซียมไปอยู่ตรงไหนของร่างกายคุณบ้าง

แคลเซียมนั้นเริ่มการเดินทางที่ปากของคุณและถูกดูดซึมที่ลำไส้เล็ก แต่ปริมาณแคลเซียมที่ถูกดูดซึมและได้ไปต่อในลำไส้เล็กของคุณจะมีแค่บางส่วนเท่านั้น โดยแคลเซียมที่เหลือก็จะขับออกผ่านเส้นทางอุจจาระและปัสสาวะ

แต่การเดินทางของแคลเซียมเข้าสู่ร่างกายนั้นก็ไม่ได้ง่ายดาย เพราะพฤติกรรมบางอย่างของคุณอาจไปขัดขวางการเดินทางของแคลเซียมอย่างไม่รู้ตัว! เช่น

• การกินไขมันในปริมาณมากในมื้ออาหาร จะส่งผลให้แคลเซียมเดินทางไปรวมตัวกับไขมันส่วนเกินและอยู่ในรูปที่ไม่ละลายน้ำ ทำให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียมได้ยาก
• การที่ในทางเดินอาหารมีสารกลุ่มที่สามารถไปรวมตัวจับกับแคลเซียมกลายเป็นเกลือที่ไม่ละลายน้ำทำให้ร่างกายไม่สามารถดูดซึมได้ อย่างเช่น สารจำพวกไฟเตต (phytate) ที่พบมากในธัญพืชหรือ สารจำพวกออกซาเลต (0xalate)
• การขาดวิตามินดี หรือ ไม่ได้รับแสงแดดยามเช้า โดยวิตามินดีเป็นตัวช่วยสำคัญต่อการดูดซึมแคลเซียมของร่างกาย

• แคลเซียมคาร์บอเนต นิยมใช้กันมากในผลิตภัณฑ์อาหารเสริม เนื่องจากราคาถูก แต่ร่างกายดูดซึมได้ไม่ค่อยดี ทำให้เหลือแคลเซียมตกค้างในร่างกายมาก ก่อให้เกิดอาการท้องผูกได้
• แคลเซียมซิเตรต ดูดซึมเข้าร่างกายได้ดีกว่าแคลเซียมคาร์บอเนต แต่ปริมาณแคลเซียม (elemental calcium) ไม่สูงเท่าแคลเซียมคาร์บอเนต อาจต้องกินในปริมาณมากถึง 3,000 มิลลิกรัมต่อวัน เพื่อให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
• แคลเซียมแล็กเตต เดินทางเข้าร่างกายดีแต่มีปริมาณแคลเซียม(elemental calcium) ต่ำ นอกจากนี้ยังทำให้ร่างกายอ่อนเพลียลงได้ จึงไม่นิยมใช้ในการทำผลิตภัณฑ์อาหารเสริม
• แคลเซียมกลูโคเนต มีปริมาณแคลเซียม (elemental calcium) ค่อนข้างต่ำ ไม่นิยมใช้ในการทำผลิตภัณฑ์อาหารเสริม
• แคลเซียมอะมิโน แอซิต คีเลต ละลายน้ำได้ดี เดินทางเข้าร่างกายได้เก่ง ไม่ตกค้างในร่างกาย
• แคลเซียมแอล-ทรีโอเนต สกัดได้จากข้าวโพด เดินทางเข้าร่างกายได้เก่งมาก ดูดซึมได้ดีมาก แต่มีปริมาณแคลเซียม (elemental calcium) ไม่สูงนัก และมี L-threonic acid ซึ่งเป็นสารอนุพันธ์รูปแบบหนึ่งของวิตามินซี ทำหน้าที่ช่วยในกระบวนการสังเคราะห์คอลลาเจน
• แคลเซียมจากปะการัง ได้มาจากธรรมชาติ ประกอบด้วยแร่ธาตุมากมายไม่ว่าจะเป็น แมกนีเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม
• แคลเซียมไฮดรอกซีอะพาไทต์ (Calcium Hydroxyapatite) เป็นแคลเซียมที่ได้จากผงกระดูกปลาทูน่า มีโครงสร้างแบบไฮดรอกซีอะพาไทด์(Hydroxyapatite) มีสูตรทางเคมีคือ Ca5(PO4)3OH หรือ Ca10(PO4)6(OH) เป็นโครงสร้างหลักที่พบทั่วไปในกระดูกตามธรรมชาติ รวมถึงกระดูกมนุษย์ แร่ธาตุแคลเซียมที่มาจากกระดูกปลาทูน่าธรรมชาติมีความปลอดภัยสูงต่อการบริโภค

และในบางกรณีที่แคลเซียมยังไม่สามารถเดินทางผ่านลำไส้เล็กเข้ามาได้อย่างดีอีก คุคุณเองก็จำเป็นต้องสร้างพฤติกรรมที่ส่งเสริมและสนับสนุนให้แคลเซียมด้วย เช่น

• การเสริมสร้างวิตามินดีที่จะช่วยพาแคลเซียมเข้าสู่ร่างกายเราได้ดียิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการออกไปรับแสงแดดยามเช้าหรือการกินอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินดี จำพวกปลา ไข่แดง ตับ เนย
• การดื่มนมที่อุดมไปด้วยน้ำตาลแลคโทส เนื่องจากแบคทีเรียในร่างกายเราจะไปเปลี่ยนให้น้ำตาลแลคโทสเป็นกรดซึ่งเป็นสภาวะที่แคลเซียมละลายได้ดี ช่วยให้ดูดซึมแคลเซียมได้มากขึ้น

สุดท้ายแล้วการกินแคลเซียมให้ได้ผลที่ดีนั้นก็ขึ้นอยู่กับหลากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะรูปแบบของผลิตภัณฑ์อาหารเสริม หรือจากพฤติกรรมของเราเอง ดังนั้นคุณก็ต้องเลือกกินให้ถูกต้องและเหมาะสมกับตัวเองมากที่สุด

• อ.ดร.ภก.สิกขวัฒน์ นักร้อง วิทยาลัยเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต.อาหารเสริมแคลเซียม ใช้อย่างไร.วงการแพทย์.Aug 2021.From http://www.wongkarnpat.com/viewpat.php?id=2967
• National Institutes of health.Calcium.National Institutes of health. Aug 2021. From https://ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-HealthProfessional/
• MUSC Health Medical University of South Carolina. Calcium Supplements & Absorption. Aug 2021. From https://muschealth.org/medical-services/geriatrics-and-aging/healthy-aging/calcium
• Medicine.Calcium.Medicine.Aug 2021.From https://www.medicinenet.com/calcium/supplements-vitamins.htm